Bogracz to zupa tradycyjnej kuchni zakarpackiej, rodzaj gulaszu. Z pewnością jest wiele przepisów tego dania. Każdy region Zakarpacia, każda miejscowość i nawet każda gospodyni ma swój przepis. Mnie nauczyła gotować bogracz moja dawna doktorantka Tatiana, która mieszka w pięknym miasteczku Tiaczewo na Zakarpaciu. Rożni się ten przepis m.in. tym, że nie dodaje się do bogracza wędzonych składników, jak np. wędzony boczek i kiełbaski, jak jest to w innych przepisach.
Najważniejszym instrumentem do gotowania bogracza jest kociołek (np. pięciolitrowy) i ogień. Gotujemy bogracz na świeżym powietrzu, choć można też ugotować go w warunkach domowych.
Składniki
Do bogracza potrzebujemy różne rodzaje mięsa: kawałek sała (słoniny) ze smugami mięsa (może być tłusty boczek, ok. 200-300 g), kawałek karkówki (ok. 300 g), kawałek wołowiny (ok. 300 g), można dodać kawałek baraniny. Warzywa: cebula (2-3 główki średniej wielkości), pomidory (2-3 średniej wielkości, najlepiej słodkie i dobrze dojrzałe), słodka papryka (3-4 soczyste papryki, mogą być różnych kolorów, ale koniecznie czerwona), marchew (3-4 średnie marchwie), kartofle (3-4 średniej wielkości), natka pietruszki, można też poeksperymentować z innymi „zielonymi” dodatkami.
Koniecznie grzyby – najlepiej świeże lub mrożone prawdziwki bądź podgrzybki (ok. 300-400 g), w ostateczności mogą być pieczarki, choć takie zastępstwo nie jest zalecane.
Przyprawy: słodka i ostra papryka mielona (tzw. papryki węgierskie), sól, pieprz, wg uznania można dodać malutką odrobinę papryczki chili i papryczki jalapeño.
Przystępujemy do gotowania
Do dobrze rozgrzanego na ogniu kociołka wrzucamy pokrojone w drobną kostkę sało lub tłusty boczek, mieszając drewnianą łyżką, dajemy mu się stopić, po czym wrzucamy pokrojone w średnią kostkę karkówkę i wołowinę, ewentualnie też baraninę. Mieszamy od czasu do czasu, dając kawałkom mięsa delikatnie się podsmażyć. Wrzucamy pokrojoną w plastry cebulę, mieszamy aż cebula delikatnie się podsmaży. Następnie dodajemy pokrojone w pasemka grzyby (świeże lub rozmrożone), mieszamy od czasu do czasu. Za ok. 10 min. dodajemy pokrojoną w plastry paprykę i marchew, wymieszamy zawartość kociołka. Za ok. 5-7 min. wrzucamy pokrojone w plastry kartofle, wymieszamy zawartość. Po upływie kolejnych ok. 5-7 min. dodajemy obrane i pokrojone w plastry pomidory, wymieszamy zawartość.
Gotujemy całość, od czasu do czasu mieszając, około 10 min., po czym solimy, dodajemy mielony ostry pieprz (ilość wg uznania), dodajemy 2-3 pełne łyżki słodkiej oraz 2-3 pełne łyżki ostrej mielonej papryki, ewentualnie odrobinkę papryczki chili i papryczki jalapeño, dokładnie mieszamy zawartość i zalewamy wrzątkiem do wypełnienia całości kociołka. Gotujemy ok. 15-20 minut.
Odstawiamy kociołek z ognia. Bogracz jest gotowy. Rozlewamy do miseczek. Przed rozlewaniem na dno każdej miseczki dajemy odrobinę posiekanej natki pietruszki oraz ewentualnie innych ingredientów „zielonych” wg uznania.
Wiera Meniok
Wiera Meniok (Віра Меньок) – urodzona 22 listopada 1968 roku w Drohobyczu (Ukraina). Studiowała filologię rosyjską w Państwowym Uniwersytecie Pedagogicznym im. Iwana Franki w Drohobyczu, gdzie po ukończeniu studiów została asystentem w Zakładzie Literatury Powszechnej. Następnie obroniła pracę doktorską z teorii literatury w Uniwersytecie Narodowym w Doniecku. Na Uniwersytecie w Drohobyczu prowadziła wykłady i zajęcia z literaturoznawstwa, teorii literatury, literatury rosyjskiej XX wieku. Od 1996 r. zajęła się polonistyką: odbyła dwa staże naukowe w Uniwersytecie Jagiellońskim pod opieką naukową prof. Jerzego Jarzębskiego; prowadziła w swoim uniwersytecie zajęcia z historii literatury polskiej XX wieku, metodyki nauczania literatury polskiej. Jest autorką powyżej 30 publikacji naukowych, w tym z zakresu polonistyki, m.in. związanych z twórczością Brunona Schulza.